list.txt

Przeżywamy szczególny czas świętowania setnej rocznicy odzyskania niepodległości przez Rzeczpospolitą. W tym jubileuszowym roku myślami często wybiegamy do tamtych dni, kiedy Polacy walczyli o odrodzenie wolnej Ojczyzny, bronili jej granic i pracowali dla odbudowania własnego suwerennego państwa. Wspominamy najważniejsze wydarzenia i postacie tamtych czasów, czcimy zasługi ojców niepodległości i niezliczonych bohaterów, dzięki którym nasz kraj po 123 latach zaborów powrócił na mapę polityczną Europy. Ale też staramy się odtworzyć, co czynili i co czuli wtedy nasi przodkowie; jakie dążenia i nadzieje nimi kierowały, do czego zmierzali i o czym marzyli. W literaturze polskiej nie ma lepszego, pełniejszego, celniejszego obrazu tamtych przeżyć niż Przedwiośnie Stefana Żeromskiego. Ostatnia powieść wybitnego autora, napisana została na gorąco, pod wrażeniem pierwszego entuzjazmu rodaków, ale też pierwszych rozczarowań; rozstrzygających zwycięstw, ale też brzemiennych w skutki błędów i zaniechań. Wrażliwość artystyczna i czuły „słuch społeczny” pozwoliły pisarzowi nie tylko docenić przełomowe dokonania i osiągnięcia, ale też bezbłędnie rozpoznać zagrożenia oraz przewidzieć ich przyszłe skutki. Wszystko to, co kłębiło się wówczas w duszach Polaków, odnajdujemy w tej książce – testamencie, apologii i przestrodze, którą u schyłku swego życia Żeromski pozostawił II Rzeczypospolitej. Dlatego w trwającym roku stulecia odzyskania niepodległości pragnę zaprosić Polaków do Narodowego Czytania właśnie Przedwiośnia. Jestem przekonany, że wspólna lektura tej pięknej i mądrej książki pomoże nam jeszcze bardziej przybliżyć się do doświadczeń sprzed wieku. Bardzo zależy mi na tym, aby tegoroczna akcja, oprócz jej stałego, głównego celu, którym jest promocja czytelnictwa, była też formą uczczenia jubileuszu. A zarazem chcę, aby przesłanie Żeromskiego wzbogaciło program obchodów i wydarzeń o niezwykle istotny i potrzebny element krytycznej refleksji nad dziejami ojczystymi. Niech z kart jego powieści przemówią do nas i ożyją na nowo dyskusje o wymarzonych „szklanych domach” i sielska atmosfera Nawłoci. Ale nade wszystko niech Przedwiośnie przypomina o stale aktualnej potrzebie budowania Polski opartej na zasadach sprawiedliwości, równości i solidarności, które są najmocniejszym fundamentem siły i bezpieczeństwa państwa i narodu. Zachęcam jednocześnie do czytania Antologii Niepodległości, przygotowanej z myślą o tym jubileuszowym roku. Prezentuje ona powstałe na przestrzeni wielu wieków utwory, zaliczane do kanonu polskiej literatury patriotycznej. Ufam, że wraz z Narodowym Czytaniem stanie się inspiracją do podejmowania wciąż na nowo debaty o sprawach Ojczyzny, o dawnej i o przyszłej Rzeczypospolitej. I jeżeli te nigdy niekończące się rodaków rozmowy umocnią w nas, współczesnych, poczucie wspólnoty, umocnią ducha i zachęcą do jeszcze lepszej pracy na rzecz dobra wspólnego, będzie to najlepszy możliwy sposób uczczenia i owoc jubileuszu.